Przypadki przyjaźni polsko-żydowskiej w historii Polski.

[Strusprawa1]

Witam. Czytam obecnie książkę Ronalda Modrasa (amerykański Polak) "Kościół katolicki i antysemityzm w Polsce w latach 1933-1939. I natknąłem się na ciekawy fragment. Ogólnie rozdział całkowicie poświęcony jest, jak widzę, tematowi o nadproporcjonalnej tolerancji Polaków względem Żydów w stosunku do innych krajów, ale tutaj mnie nawet zaciekawiło, szczególnie, że XVII wiek jest, moim zdaniem, najbardziej decydującym w naszej historii (no - może jeszcze XVI w. - decyzja o wpuszczeniu jezuitów do Polski, ale to inny temat i wkrótce zrobię o nim coś innego). 

 

Wraz z czytaniem i znajdywaniem ciekawych rzeczy (bo jak zapewne podejrzewam - ten temat cieszy się ogólnie wielką sławą), to będę dodawać wpisy. 

 

Cytuję, strona 36,37:

Quote

 

4. 1648: powstanie na Ukrainie i początek upadku Polski

Jednak nie ma żadnego porównania między nękaniem Żydów przez studentów a spustoszeniem, jakiego doznali polscy Żydzi w 1648 roku. Polska stała się w XVI wieku spichrzem Europy. Powstawały wielkie fortuny; gromadzili je zwłaszcza magnaci, czyli szlachta posiadająca wielkie obszary ziemskie. Monarchia polska stała się elekcyjna, a Żydzi przeszli spod jurysdykcji Korony pod jurysdykcję szlachty. Szlachta uczyniła z Żydów swoich aktywnych i cennych partnerów w wielu gospodarczych przedsięwzięciach, między innymi w kolonizacji Ukrainy. Interesy magnatów i Żydów wzajemnie się uzupełniały. Żydzi, zadowoleni z tego, że mogą opuścić zachodnią Polskę, osiedlali się na ogromnych terenach na wschodzie, gdzie mogli stac się większością, a nawet stanowić całą ludność miasteczka wioski (sztetl). Przed 1648 rokiem na kresach wschodnich powstało 114 żydowskich społeczności.

Pełniąc rolę ekonomicznych doradców i totumfackich, szlachty Żydzi stali się pośrednikami w systemie arendy, dzierżawili nieruchomości (ziemię, młyny, karczmy, browary, gorzelnie) i posiadali specjalne prawa(pobierania podatków, ceł). Z punktu widzenia ukraińskich prawosławnych chłopów Żydzi byli agentami katolickiej szlachty, która ich wyzyskiwała, i to własnie z Żydami, a nie z daleką szlachtą, Ukraińcy mieli bezpośrednio do czynienia. Ta nabrzmiała sytuacja wybuchła w 1648 roku, gdy Zydzi stali się szczególnym celem zemsty w czasie powstanie ukraińskich chłopów i kozaków, które powszechnie nazywa się powstaniem Chmielnickiego. 

Rok 1648, w którym wojna trzydziestoletnia w Niemczech dobiegła końca, stał się dla Polski początkiem niemal nieprzerwanego ciągu wojen, trwającego do 1717 roku, toczonych z Ukraińcami, Rosjanami, Szwedami, Tatarami i Turkami. Bohdan Chmielnicki, który stanął na czele powstania kozaków i chłopów przeciwko Polsce, chciał stworzyć autonomiczne państwo pod egidą Ottomanów, Moskwy czy Szwecji, ale w każdym razie Judenrein. Zarówno żydowskie, jak i polskie źródła mówią o mordach i okrucieństwach, którą ofiarą padali Żydzi i katolicy, mężczyźni, kobiety i dzieci. Według najświeższych szacunków, w czasie tego powstania zginęło od czterdziestu do pięćdziesięciu tysięcy Żydów, czyli około 20-25 procent całej populacji Żydów w Polsce (ludności rdzennej Polski około 48% zginęło - to ode mnie). Tysiące Żydów zmuszonych było do przejścia na chrześcijaństwo dla ocalenia życia; jeszcze inni poddali się ukraińskich sprzymierzeńcom, Tatarom, licząc na to, że zdołają przetrwać, jeśli zostaną sprzedani w niewolę. Niektórzy Żydzi, którym udało się uciec, przyłączyli się do polskiego wojska i walczyli z kozakami, jak czynili to już wcześniej, walcząc u boku Polaków z Moskwą w 1610 i 1632 roku. Żydowscy kronikarze życzliwie opisywali polskich dowódców. Szczególnie wyróżniany jako "przyjaciel Izraela" był książe Jeremi Wiśniowiecki, o którym pisano, ze niektóre działania wojenne podejmował wyłącznie w celu pomszczenia Żydów. Przypadek, w którym Polacy oddali Żydów kozakom, aby siebie ocalić, jest uważany za wyjątek od reguły. Kronikarze żydowscy piszący w latach 60 XVI wieku oraz sto lat później, wyraźnie identyfikowali się z Polską i z polską sprawą.  

 

 

 

Jeszcze innym, dobrym przykładem polskiego patrioty żydowskiego pochodzenia był Artur Rubinstein. Był on pianistą urodzonym w Łodzi. Jako dowód jego patriotyzmu można podać przykład jego oburzenia podczas uroczystości podpisania Karty Narodów Zjednoczonych przez brak polskiej flagi. Powiedział 

Quote

W tej sali, w której zebrały się wielkie narody, aby uczynić ten świat lepszym, nie widzę flagi Polski, za którą toczono tę okrutną wojnę.

A więc teraz zagram polski hymn narodowy.

https://pl.wikipedia.org/wiki/Artur_Rubinstein

 

 

Znacie jeszcze jakieś przykłady? Temat może się wam wydawać głupi, gdy znacie nadproporcjonalną ilość negatywnych informacji na temat tej nacji... Czyż nie?