Kometa - długowłosa gwiazda

[wrotycz]

Kometa - długowłosa gwiazda

 

 

Miesiąc temu odkryto kometę,

 

 

która leci kursem prawie kolizyjnym z orbitą Ziemi i przeleci 0,838 au od niej. Hipotetycznie można ją obserwować ale praktycznie jest to niemożliwe. Kometa C/2023 P1 (Nishimura) porusza płasko, praktycznie, po płaszczyźnie ekliptyki i znajduje się blisko Słońca. Można ją zobaczyć na wschodzie, w gwiazdozbiorze Lwa, ok 30-60 min przed wschodem albo, analogicznie po zachodzie po zachodzie ("powyżej" Słońca).

 

Nie byłoby w tym nic niezwykłego, gdyby nie fakt, że odkrył ją miesiąc temu, amator a nie żadne rządowe centrum obserwacji ani ostrzegania, i gdyby nie to, że równie dobrze mogła nam spaść na głowę i nic byśmy o tym nie wiedzieli. Znaczy, w dzisiejszych, jakże nowoczesnych i postępowych czasach, dowiedzielibyśmy się tydzień przed. I co byśmy zrobili? Uciekli? Gdzie? Na Księżyc?

W związku z tym, pozwolę sobie użyć tego  wydarzenia jako pretekstu do rozważań nad tym zjawiskiem.

 

 

Etymologia słowa kometa z łaciny: cometa, cometes, często jako sidus/aster cometes a ta z kolei z greki: κομήτης < κομήτης + ἀστήρ (komḗtēs astḗr) → gwiazda z długimi włosami < κόμη (kómē) → długie włosy < κομάω → zapuszczam włosy. Nie dziwi takie, obrazowe porównanie i nazwanie, ale to nie jedyna "droga" w nazywaniu komet. Celtyccy druidzi nazywali ją wiedźmą (dziś ang. witch) albo miotłą (dziś ang. broom). Słowianie prawdopodobnie też, co by tłumaczyło wszystkie wiedźmy na miotłach i legendy z tym związane. Nie jest to odosobniony przypadek. "Starożytni", a nawet średniowieczni Chińczycy nazywali je tak samo (gwiazda miotła). Przedstawiali je za pomocą miotłopodobnych rysunków, a nawet "swastyki".

 

 

Przez wieki a nawet tysiąclecia były złym omenem, zwiastunem nieszczęścia.

Być może był to "przesąd" a być może doświadczenie. Jak wieki ciemne kojarzą się ze średniowieczem, a w Polsce z ciemnotą. Jest to jednak związek nieuprawniony. W angielskim wieki ciemne to dark ages, ale dark to ciemność a nie ciemnota. To tylko polski wynalazek znaczeniowy.
Wieki ciemne a raczej ciemne lata, kojarzą się ze średniowieczem bo w średniowieczu wystąpiły, i nie miały nic wspólnego z ciemnotą, bo ludzie wtedy budowali katedry takie jak ta w Kolonii czy w Paryżu[1], czego w "odrodzeniu" ani nawet później, do XIX wieku nie potrafili zrobić.
Lata ciemne, być może wielokrotne, były spowodowane przez naturalną katastrofę[2], tak jak w 536 "Słońce wydało swoje światło bez jasności, podobnie jak księżyc, przez cały ten rok"[3] i nie miały nic wspólnego z ciemnotą ludzi, którzy niejednokrotnie wyprzedzali swoich potomków o setki lat.

Dlatego tzw. przesądy mają swoje korzenie w rzeczywistych, raczej mrocznych wydarzeniach, raczej niż w ciemnocie.

 

To tylko upływ czasu i głupota nie tylko ludzi a też królów, rządców, rządów i ich polityki prowadzą do degeneracji wiedzy i zamiany w przesądy. Tak było w przypadku wolnomularzy, alias masonów, tak było w przypadku kabały, tarota, astrologii, i alchemii, dlaczego nie miałoby tak być w przypadku komet i legend o nich. Tym bardziej, że w czasach przed pismem ludzie przekazywali wiedzę ustnie, w postaci historii, i symboli. Takie historie nazywają się dziś, choć nie od dziś, legendami i mitami. A mit to grecki μῦθος [mŷː.tʰos] porzekadło, powiedzenie, mowa, słowo; historia, opowieść, narracja. Nie ma tu słowa o tym, że jest to historia nieprawdziwa. Może byc symboliczna, ale nie znaczy to nieprawdziwa.

Legendy i mity o kometach też mogą opowiadać o prawdziwych wydarzeniach, tylko przez lata obrosły przesądami a ludzie zapomnieli symboliki i stracili umiejętność i wiedzę jak traktować i interpretować te historie.

 

Jeszcze niedawno, bo w XVII wieku komety się całkowicie niejednoznacznie kojarzyły z nieszczęściem, pożarami, piorunami z nieba, zarazą i śmiercią

 

bo to dokładnie przynosiły. Nie zawsze ale jednak, z jakiegoś powodu były kojarzone z nieszczęściem. Wiadomo, że jakby taki kamień z kosmosu średnicy wielu kilometrów spadł to by było nieszczęście ale jednak od dawna się tak nie stało.

 

Czy aby na pewno?

Może w czasach historycznych a już na pewno nowożytnych taka wielka katastrofa nie nastąpiła to jednak mniejsze, związane zadziwiającą korelacją czasową z pojawieniem się komet występowały wielokrotnie. Jednym z najlepiej udokumentowanych jest, średniowieczny, a jakże, "incydent" (cóż za eufemizm...) z 1490 roku w Ćingjang[5] (pinyin: Qingyang) kiedy to, jak opisują kroniki historyczne „kamienie spadały jak deszcz”. Przypadek ten, który według zapisów miał doprowadzić do śmierci ponad 10 000 osób, jeśli był deszczem meteorytów, i mógł być wynikiem rozpadu asteroidy na skutek w wejścia w ziemską atmosferę. W tym samym roku azjatyccy astronomowie przypadkowo odkryli kometę C/1490 Y1, obecnie uważaną za możliwego protoplastę roju meteorów Kwadrantydy.

 

Tu się należy zatrzymać na dłużej bo powiązanie roju meteorytów z przelotem komety jest dość dobrze uzasadnione. Wystarczy zdać sobie sprawę, z tego jak zbudowana jest kometa. To nie jest, jak się w mediach wydaje, duża, naprawdę duża, kostka lodu. To nie jest tylko lód. To tylko konglomerat sklejony przez lód właśnie.

 

 

Bardziej jak zmarznięta bryła błota - (czasem) więcej kamieni niż lodu

 

 

Kiedy taka bryła znajduje się blisko Słońca to lód paruje (właściwie sublimuje) i, w ten sposób, uwalnia wodę, pył, które tworzą warkocze komety, drobne fragmenty kamieni, które są rozrzucane dookoła ciała przez jego ruch obrotowy. Dla przykładu, nasza kolejna bohaterka, kometa Hale'a-Boppa [6] wyrzuca ze swojej powierzchni kamienie z prędkością ≅ 4,3 [m/s]. Jeśli się to wydaje mało, to jest to 16 [km/h], co jest 375 [km/d]. Takich kamieni, lecących w stronę Ziemi są tysiące, jak nie miliony, bo ta kometa ma 40-80 km średnicy i masę ≅ 50-500 bilionów (1000000000000) ton. Materiału wystarczy na tysiące, dziesiątki tysięcy lat bombardowania. Aby sobie uzmysłowić ile tak jest gruzu, to ta może się rozpaść na 64000-512000 jednokilometrowych kawałków albo na 64-512 dziesięciokilometrowych, takich samych jaki zabił dinozaury, i 75% pozostałych gatunków na Ziemi 66 milionów lat temu.

 

Rozpad na skutek sublimacji to jednak najmniejszy problem komety i nas. Komety rozpadają się też, na pewno najszybciej pod wpływem grawitacji. Grawitacji obiektów, które mijają. Tu wkracza na scenę trzecia nasza bohaterka, kometa Shoemaker-Levy 9 [6], która latała sobie gdzieś aż niedawno kometa ta została przechwycona przez oddziaływanie grawitacyjne Jowisza i na pewien czas stała się jego satelitą wraz z nim obiegając Słońce (o okresie obiegu wokół Jowisza wynoszącym około 2 lata). Obliczenia wykazały, że podczas ostatniego przed odkryciem przejścia komety przez peryjowium w odległości 0,3 promienia planety, kometa przekroczyła granicę Roche’a i pod wpływem silnego pola grawitacyjnego rozpadła się na sznur pereł, składający się z wielu (ponad 20 widocznych z Ziemi) części.

 

 

Przy kolejnym powrocie – 16 lipca 1994 roku – nastąpił upadek tych pozostałości na powierzchnię Jowisza.
Gdyby Jowisz był z kamienia to wyglądałoby to mniej więcej tak:

 

 

Wreszcie czwarta nasza bohaterka, kometa Enckego [7], ma ok 10 razy mniejszą średnicę od Hale'a-Boppa, co przy podobnej prędkości obrotowej daje 10 razy mniejszą prędkość "odlotu" z powierzchni (0,38 [m/s]) ale to nie znaczy, że te kamienie nie trafią w Ziemię. Trafią. Co więcej jest to najważniejsza bohaterka naszych, historycznych i przedhistorycznych czasów, sięgająca swoją historia ok 20-25 tys. lat kiedy to mając ok. 100 km średnicy przyleciała się przywitać. I tak nas odwiedza, co 3,3 roku. Nie ma już 100 km średnicy ale zostawiła nam po sobie pamiątki. Te pamiątki, które możemy oglądać 3 razy w roku to roje meteorytów - Taurydy Północne, Taurydy Południowe i Chi Orionidy [7]. Cokolwiek przylatuje w okolicach 30 czerwca, 1 listopada z gwiazdozbioru Byka,

 

 

zwłaszcza spod jego łopatki, czyli z Plejad, pochodzi z komety Enckego,

 

 

która napsuła ludzkości dużo krwi przez ostatnie 15 tys. lat. To może temat na inną opowieść.

Roje meteorytów, pochodzące z kometarnego gruzu krążącego na orbicie, generują setki a czasem dziesiątki tysięcy meteorytów na godzinę i niektóre z nich, nawet jeśli tylko 1 na tysiąc, spadają rozżarzone na ziemię i, w lecie kiedy bywa sucho, zdarza się im rozniecić pożar. Czasem więcej niż jeden.

 

 

Takich, a nawet większych pożarów było w historii więcej, jak np. Wielki pożar Chicago (data: 8 października 1871) [9], Pożar Peshtigo (8 października 1871), Port Huron Fire of 1871 (October 8, 1871), Great Michigan Fire (October 8, 1871). Wszystkie tego samego dnia, wszystkie związane ze szczytem roju Perseidów albo hipotetycznie z rozpadem komety 3D/Biela.

O tych i innych ogniach z nieba opowiedzą więcej panowie Gene Shoemaker and David Levy, ci sami Shoemaker i Levy od komety Shoemaker Levy 9 [10].

 

Tak, że nie ma powodu, żeby nie traktować poważnie albo tym bardziej traktować niepoważnie komety które pojawiają się na niebie, bo w końcu, ostatecznie, zawsze spadną. Bo co wisi, musi spaść.

--

1. https://en.wikipedia.org/wiki/Cologne_Cathedral
https://pl.wikipedia.org/wiki/Katedra_Notre-Dame_w_Paryżu

 

2. Why 536 was ‘the worst year to be alive'
https://www.science.org/content/article/why-536-was-worst-year-be-alive

 

Alpine ice-core evidence for the transformation of the European monetary system, AD 640–670
https://www.cambridge.org/core/journals/antiquity/article/alpine-icecore-evidence-for-the-transformation-of-the-european-monetary-system-ad-640670/0727B4230C5DA92634B6251B9FBD3898#

 

3. "the sun gave forth its light without brightness, like the moon, during this whole year"
https://www.gutenberg.org/files/16765/16765-h/16765-h.htm

 

4. Prints from "Theatrum Cometicum" by Stanislaw Lubieniecki - 1668
http://www.sunflower-astronomy.com/Books/Theatrum_Cometicum_Lubieniecki_1668/Theatrum_Cometicum_Lubieniecki_1668.html

 

5. Incydent w Qingyang (1490)
https://pl.wikipedia.org/wiki/Incydent_w_Qingyang_(1490)

 

Meteorite falls in China and some related human casualty events
https://articles.adsabs.harvard.edu/cgi-bin/nph-iarticle_query?bibcode=1994Metic..29..864Y&db_key=AST&page_ind=0&data_type=GIF&type=SCREEN_VIEW&classic=YES
https://www.mail-archive.com/[email protected]/msg80757.html

 

Rój meteorów "Kwadrantydy"
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kwadrantydy

 

6. Kometa Hale-Boppa
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kometa_Hale’a-Boppa

 

Kometa Shoemaker-Levy 9
https://pl.wikipedia.org/wiki/Shoemaker-Levy_9

 

7. Kometa Enckego
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kometa_Enckego

 

Kompleks Taurydów
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kompleks_Taurydów

 

Beta Taurids
https://en.wikipedia.org/wiki/Beta_Taurids

 

8. Meteor may have caused fire that destroyed California home, firefighters say
https://www.latimes.com/california/story/2022-11-07/meteor-may-have-caused-fire-that-destroyed-california-home-firefighters-say

 

NAPA CA fires 100% verifiable proof meteor/meteorite same time as fires reported
https://www.youtube.com/embed/0Wo9m6N6QMo

 

9. Wielki pożar Chicago
https://pl.wikipedia.org/wiki/Wielki_pożar_Chicago

 

Pożar Peshtigo
https://pl.wikipedia.org/wiki/Pożar_Peshtigo

 

Port Huron Fire of 1871
https://en.wikipedia.org/wiki/Port_Huron_Fire_of_1871

 

Great Michigan Fire
https://en.wikipedia.org/wiki/Great_Michigan_Fire

 

Perseidy
https://pl.wikipedia.org/wiki/Perseidy

 

Kometa Biela (3D/Biela)
https://pl.wikipedia.org/wiki/3D/Biela

 

Wood, Robert M. (2004). "Did Biela's Comet Cause The Chicago And Midwest Fires?" (PDF). American Institute of Aeronautics and Astronautics.
https://web.archive.org/web/20090325065110/http://pdf.aiaa.org/preview/CDReadyMPDC04_865/PV2004_1419.pdf

 

 

Ep078 Ekpyrosis Conflagrations - Witness to Great Firestorms - Kosmographia
https://www.youtube.com/watch?v=LYpuW6UMjXU

 

Ep079 Firestorm Intense 1871 Conflagration Chicago/Peshtigo - Kosmographia
 

Ep080 SURVIVE the Atmosphere on FIRE Great 1871 Firestorms - Kosmographia
 

Ep081 Swept Bare by Giant Broom of FIRE / Hinckley & BIG BURN - Kosmographia
 

Ep082 FIRE-breathing DRAGONS Scorch the Earth - Draconids - Kosmographia

 

10. 'Fire from the Sky' TBS 1997 with Gene Shoemaker and David Levy (ci sami Shoemaker i Levy od komety Shoemaker Levy 9)
https://www.youtube.com/embed/q8lFjilZ90M

 

Edytowane 11 Września 2023 przez wrotycz

[vodkas85]

Mamy od kilku lat wysyp absurdalnych decyzji rządzących. Czy aby nie jest to związane z tym, że w stronę ziemi leci jakiś obiekt? Nawet wyszedł film Nie Patrz W Górę.

 

 

 

[wrotycz]

Cykl życia komety i jej efekty na Ziemię

 

Zdjęcia i filmy z rozpadu komety 73P/Schwassmann-Wachmann 3 dają obraz tego się dzieje z kometą pod wpływem grawitacji. Warto zwrócić uwagę, że kometa rozpada się na tysiące a może i miliony kawałków, z których każdy może się rozpaść na jeszcze mniejsze. Jak takie większe kawałki spotkają na swojej drodze planetę to dzieje sie to co z Jowiszem w 1994, albo z Ziemią 10900 pne.

 

 

 

W ruchomych obazach wygląda to tak:

 

Trzy lata później z 3 (dużych, widocznych z Ziemi) kawałków jest już 36.

 

 

 

--

The ongoing process of the destruction of Comet 73P/Schwassmann-Wachmann 3 [annotated]
https://esahubble.org/videos/heic0605b/
https://www.youtube.com/watch?v=UGPdhjWwU50

Hubble provides spectacular view of ongoing comet break-up
https://www.esa.int/Science_Exploration/Space_Science/Hubble_provides_spectacular_view_of_ongoing_comet_break-up

 

Comet Schwassmann-Wachmann 3 Fragments

https://science.nasa.gov/comet-schwassmann-wachmann-3-fragments

 

Hubble Provides Spectacular Detail of a Comet's Breakup
https://solarviews.com/cap/vss/VSS00013.htm

 

Breakup of comet 73P/Schwassmann-Wachmann (NASA Spitzer Space Telescope). Individual fragments are spread along the original orbit and display their own dusty tails (Reach et al. 2009).
https://www.researchgate.net/figure/Breakup-of-comet-73P-Schwassmann-Wachmann-NASA-Spitzer-Space-Telescope-Individual_fig4_336524434

 

[wrotycz]

W styczniu 2016 kometa 332P się rozpadła, co udało się zarejestrować [1].

 

W marcu 2020 kometa C/2019 Y4 (ATLAS) zaczęła się rozpadać. Miesiąc później była w szczątkach [2].

Od 21 maja 2020 pozostaje niewidoczna, nawet dla teleskopu kosmicznego.

Kometa C/1999 S4 (LINEAR) została odkryta we wrześniu 1999 a w lipcu 2020 przelatywała blisko Słońca, 22 lipca była w peryhelium a 5 sierpnia się rozpadła na kawałki [3].
Już raczej  nie wróci w okolicę Słońca bo nic z niej nie zostanie.

 

 

 

Można założyć, że każda, ale to KAŻDA kometa, przelatująca blisko Słońca (Jowisza czy w ogóle masy wokół której krąży) się rozpadnie. Prędzej czy później się tak stanie. Nie każda się zderzy z Ziemią. Co więcej, szanse na to są niskie ale zważywszy, że komety pojawiają się praktycznie co miesiąc, jak nie stare to nowe, to można założyć, że prędzej czy później coś z nich spadnie na Ziemię.
I może to wyglądać tak [4]:

 

Ale w telewizorze będą pitolić, że stare opowieści to legendy. No tak, legendy. Jak najbardziej prawdziwe.

 

 

--
1. Astronomers capture best view ever of disintegrating comet
https://astronomynow.com/2016/09/16/astronomers-capture-best-view-ever-of-disintegrating-comet/

 

Astronomers Capture Best View Ever of Disintegrating Comet
https://www.spacedaily.com/reports/Astronomers_Capture_Best_View_Ever_of_Disintegrating_Comet_999.html

 

2. Comet blast from the past
This pair of NASA/ESA Hubble Space Telescope images of comet C/2019 Y4 (ATLAS), taken on April 20 and April 23, 2020,
https://esahubble.org/images/opo2131a/

 

Hubble Watches Comet ATLAS Disintegrate – Identified Months Ago by Planetary Defense System
https://scitechdaily.com/hubble-watches-comet-atlas-disintegrate-identified-months-ago-by-planetary-defense-system/

 

3. C/1999 S4 (LINEAR)
https://en.wikipedia.org/wiki/C%2F1999_S4_(LINEAR)

Comet ISON Heats Up, Grows New Tail
https://www.universetoday.com/106205/comet-ison-heats-up-grows-new-tail/

 

Outgassing Behavior and Composition of Comet C/1999 S4 (LINEAR) During Its Disruption
https://www.science.org/doi/10.1126/science.1058512

 

4. Comet Encke and a prehistoric village
https://armaghplanet.com/comet-encke-and-a-prehistoric-village.html

 

Edytowane 12 Września 2023 przez wrotycz

[wrotycz]

On 9/12/2023 at 12:06 AM, vodkas85 said:

wysyp absurdalnych decyzji rządzących. Czy aby nie jest to związane z tym, że w stronę ziemi leci jakiś obiekt?

 

Naprawdę myślisz, że kreatury których jedynym zmartwieniem w życiu jest jak by tu wypić i zakąsić,  oczywiście na koszt podatnika, patrzą w górę?

 

[vodkas85]

1 godzinę temu, wrotycz napisał(a):

 

Naprawdę myślisz, że kreatury których jedynym zmartwieniem w życiu jest jak by tu wypić i zakąsić,  oczywiście na koszt podatnika, patrzą w górę?

 

Oczywiście, że nie. Jedynym ich zmartwieniem jest jak zrobić kolejny szwindel i pokłócić się przed kamerami między sobą.

[wrotycz]

3 hours ago, vodkas85 said:

Jedynym ich zmartwieniem jest jak zrobić kolejny szwindel

 

A co ja powiedziałem?

 

3 hours ago, vodkas85 said:

i pokłócić się przed kameram

 

Chyba pochwalić (się).

 

Tylko co to ma wspólnego z kometami i legendami o nich?

 

Edytowane 13 Września 2023 przez wrotycz

[wrotycz]

Jutro szczyt Drakonidów - roju meteorytów powstałego ze szczątków komety 21P/Giacobini-Zinner. Rój jest aktywny od 6 do 10. Nazwa bierze się stąd, że przylatują z gwiazdozbioru Smoka (łac. Draco). To się nazywa radiant.

 

 

Aktualną pozycję można zobaczyć w planetarium. Najlepsze na In-the-sky.

W razie jakby nie było okazji to niedługo następny - 1 listopada we wszystkich świętych ma szczyt rój Taurydów,

 

 

pogrobowiec komety Enckego a 17 listopada Leonidów. I mówię tu o tych największych, które w bliższej i dalszej (acz nie dalszej niż 20-15 tys. lat) przeszłości pokazały swoja aktywność w liczbie od setek do dziesiątek tysięcy na godzinę.
Do końca roku będzie ich jeszcze kilkanaście.

 

Mówię o tym nie bez powodu. Niedługo kolejna rocznica największego roju w nowożytnej i starożytnej historii.

 

Edytowane 7 Października 2023 przez wrotycz

[wrotycz]

Około 1, 5, 12 listodpada (różnie źródła podają), ± tydzień, Ziemia przechodzi przez rój Taurydów, w gwiazdozbiorze byka, łac. taurus, stąd "Taurydy".

 

Radiant dokładnie zanjduje się w gwiazdozbiorze Plejad.

 

Rój jest pogrobowcem komety 2P/Encke.

Niegdyś dużej, być może 100 km, teraz już "tylko" 4,8 km.

 

Wspominam to bo zbliża się rocznica spotkania tej komety z Ziemią, co zostało upamiętnione, całkowicie niezależnie, w kulturach wielu, wielu ludów na całym świecie.

 

Edytowane 29 Października 2023 przez wrotycz

[wrotycz]

Jedno z lepszych tłumaczeń skąd się biorą i jak działają roje meteorów.

 

Tak wygląda rój Taurydów w kosmosie (animacja)

 

A tak na filmie.